Het is natuurlijk een levensgroot verschil, de man of vrouw
die er bewust voor kiest alleen te zijn. Je leven alleen leiden in de zin van
bijvoorbeeld alleen wonen, wil nog niet zeggen dat iemand eenzaam is. De mensen ‘opzoeken’ op het moment dat het je uitkomt
c.q. je het als prettig ervaart, geeft steeds meer mensen een goed gevoel en
een bewuste levenskeuze.
Maar het beeld is niet altijd even duidelijk en dan ligt de
scheidslijn relatief dicht bij de man of vrouw die onvrijwillig alleen is en
het leven enig moment als eenzaam ervaart.
Eenzaamheid
Eenzaamheid kan plots ontstaan als je op een leeftijd komt
dat je kort na elkaar afscheid moet nemen van mensen, maar ook als je heel
intensief met je partner en binnen een kleine kring geleefd hebt. Als deze
wegvalt, kan er zomaar een gat vallen.
Mensen hebben het, zeker na het proces van het verwerken van
verdriet, niet eens in de gaten. Na het proces van afscheid nemen gaat het
leven enig moment weer door en voordat je het in de gaten hebt, is al die extra
aandacht weg en sta je er (weer) alleen voor. Je ziet nog al eens dat mensen
zich na een dergelijk proces terugtrekken en dan stapelt het zich op en wordt
enig moment de stap naar buiten, naar andere mensen zetten, groter en groter.
De vereenzaming is begonnen.
Maar het kan je ook op jonge leeftijd gebeuren, want er
kunnen allerlei redenen zijn waarom je je bewust of onbewust (tijdelijk)
terugtrekt. Als dit tijdelijke karakter maar lang genoeg duurt, wordt de stap
naar andere mensen steeds moeilijker. De een trekt zich terug na een scheiding,
de ander als deze zonder werk komt te zitten en weer iemand anders als deze
bijvoorbeeld een ongeluk achter de rug heeft (en lichamelijk en/of geestelijk
beschadigd).
Alleen
Degene die bewust kiest voor alleen zijn, heeft het vaak
prima naar de zin. Het is de man of vrouw die het prettig vindt om op zichzelf
te zijn, zichzelf ook goed kan vermaken en als er behoefte is aan gezelschap,
dan worden de mensen opgezocht. Familie, vrienden, bekende binnen het
verenigingsleven etc. Het is een manier van leven geworden die in populariteit
toeneemt en zeker als de economie floreert. Bij een stagnerende economie loopt
het iets terug, omdat mensen elkaar dan toch meer opzoeken, veelal ingegeven
vanuit een soort bescherming.
Ondanks een stagnerende economie zijn er verhoudingsgewijs
toch nog veel meer mensen die vrijwillig alleen wonen dan vorige eeuw. Dit
alles neemt niet weg dat het soms ook moeilijk kan zijn, omdat je teruggeworpen
wordt op de eigen gedachten. Om alles een plek te geven is het prima, maar als
je gaat malen is juist dat alleen zijn vaak niet de beste oplossing. Toch zien
we bij de meeste mensen die bewust voor ‘alleen zijn’ kiezen een goede balans
tussen het alleen zijn en het sociale karakter van de mens waar men elkaar
opzoekt en samen wil ondernemen.
Keuzes
Basis is wel dat alles in het leven een keuze is en als ‘alleen
zijn’ bewust is en ‘eenzaam zijn’ niet, dan heb je nog steeds als mens de
mogelijkheid om – eventueel met behulp van – de eenzaamheid achter je te laten
en onder de mensen te komen. Ook als je alleen achter blijft kan je je nog
steeds aansluiten bij verenigingen, reizen voor alleenstaanden of sociale activiteiten
in de omgeving. De keuze zit hem wel, als je het alleen niet kunt, in het
toestaan van hulp of er zelf om vragen. Dit kan op iedere leeftijd een rol
spelen en is echt niet alleen bij de oudere medemens van toepassing.
Hulp bieden
De vraag is alleen dat als je het als omgeving constateert
het niet als vanzelfsprekend wordt ervaren om hulp te bieden. Sommige mensen
vinden het eng, voor de reactie bijvoorbeeld. Andere mensen denken teveel in
iemands privé omgeving binnen te dringen. Maar je kunt het ook zo zien, dat de
persoon in kwestie het gewoon kan zeggen als je teveel in diens omgeving komt.
Een mogelijkheid die het beste werkt is om het voorzichtig af te tasten en niet
als een olifant door de porseleinkast te rennen. Een dergelijke aanpak kan en
zal door veel mensen als overrompelend en mogelijk té indringend ervaren
worden. Vertrouwen winnen en iemand spelenderwijs meenemen kan een mogelijkheid
zijn, maar voor iedereen is er een keuze.
