Enkele tientallen jaren geleden ontdekten voedselwetenschappers iets belangrijks: het bestaan van essentiële vetzuren in voedingsmiddelen. Dit zijn vetzuren die je lichaam zelf niet kan aanmaken en je dus wel via je voeding binnen moet krijgen. Deze meervoudig onverzadigde vetzuren veroorzaakten direct een trend en men probeerde zoveel mogelijk Omega-6 vetzuren uit voeding te verkrijgen. Inmiddels weten we dat het niet alleen om Omega-6, maar ook om Omega-3 draait en dat de verhouding tussen beiden bovendien van belang is. Maar hoe zit dat nu precies?
De relatie tussen Omega-3 en Omega-6
Omega-3 en Omega-6 zijn de belangrijkste van alle essentiële vetzuren. Producenten strooien dan ook graag met deze termen, want de consument van tegenwoordig houdt van lekker eten, maar is bovenal bewust bezig. Terwijl we de Omega-6 vetzuren vooral in plantaardige vetten en margarines vinden, zitten de Omega-3 vetzuren in producten als vette vis, chiazaad, avocado en lijnzaad- en walnootolie. Omega-6 is van belang voor de structuur van je lichaamscellen, maar om goed te functioneren heeft dit vetzuur Omega-3 nodig.
Waarom de balans tussen beiden belangrijk is
De ideale verhouding tussen Omega-6 en Omega-3 is 1:1, iets wat in het Westen nauwelijks haalbaar lijkt. Goed nieuws: wetenschappers stellen vandaag de dag dat je je aan deze norm niet krampachtig hoeft vast te houden. Is de balans erg verstoord en krijg je veel meer Omega-6 vetzuren binnen, dan heeft dit juist een ongezond effect en wordt het risico op ontstekingsprocessen groter. De inzichten betreffende Omega-6 zijn de afgelopen jaren dus behoorlijk veranderd.
De effecten van een te hoge Omega-6 consumptie
Het in de basis gezonde Omega-6 vetzuur heeft dus een negatief effect op je gezondheid wanneer er veel meer van wordt geconsumeerd dan Omega-3. Gebeurt dit op lange termijn, dan kan Omega-6 net zulke gezondheidsproblemen veroorzaken als transvetten. Inderdaad, die vetten die je binnenkrijgt wanneer je je niet kunt bedwingen en die zak chips openmaakt, of een vette snack bij de patatzaak op de hoek haalt. Die vetten waarvan we zeggen dat ze af en toe prima zijn, maar wel binnen de perken moeten houden.
Wat er gebeurt als er geen goede balans bestaat tussen de Omega-3 en Omega-6 consumptie? Dan verhoog je het risico op een hoge bloeddruk, diabetes, hart- en vaatziekten en zelfs overgewicht. Maar wist je dat het naar verhouding consumeren van te veel Omega-6 vetzuren zelfs tot stemmings- en gedragsproblemen kan leiden? Vooral kinderen tot een leeftijd van twee jaar, ouderen en mensen die vrijwel nooit vis eten, zijn hier dus kwetsbaar voor.
Vette vis als vast onderdeel van je voedingspatroon
Dus ja, het overmatig gebruik van Omega-6 kan problemen in je gezondheid veroorzaken. Maar wees gerust, je hoeft niet meteen alle alarmbellen te laten rinkelen. Uit onderzoek blijkt dat we in Nederland doorgaans alsnog ver onder de veilige norm van Omega-6 inname zitten. Wel consumeren we veel minder Omega-3 dan wordt aanbevolen. Gelukkig kun je dit zelf oplossen. Eet minimaal één keer per week vette vis zoals makreel, forel, zalm of haring en met de benodigde inname en juiste verhouding komt het dan vanzelf goed.
