Zowel bij mens al dier springen er tranen in de ogen als de ogen geïrriteerd worden of als er een vreemd voorwerp in komt. Mensen en zoogdieren hebben traanbuisjes om de ogen te kunnen beschermen. Wanneer er een vliegje in je ogen komt, stroomt er direct traanvocht in de ogen om die schoon te krijgen. Oogvocht heeft een reinigende werking. Een enzym in het oogvocht werkt tegen ontsteking en remt bacterieën. Zelfs door bepaalde dampen en stoffen, zoals het snijden van uien beginnen onze ogen te tranen. Dit lokt een reflex uit en activeert de traanklieren tot het produceren van vocht. In de daaropvolgende ogenblikken beginnen we te knipperen met de ogen en op die manier wordt het oog schoongemaakt.
Tranen van verdriet
Huilen gebeurt meestal uit emotie. Meestal is dat verdriet. Er zijn veel theorieën over. In de eerste plaats het sociale aspect. Baby’s huilen bijvoorbeeld om iets te zeggen en duidelijk te maken. Omdat ze – in tegenstelling tot wat oudere kinderen en volwassenen – dat nog niet met woorden kunnen, huilen ze om te vertellen dat ze honger hebben of gekoesterd willen worden. Echte tranen geeft dit echter nog niet in de eerste maanden.
Kinderen en volwassenen huilen ook, meestal van verdriet. In ieder geval is het een uiting van de emoties. Het wekt iets op bij anderen, waardoor de huilende persoon aandacht of zorg krijgt. Een huilende iemand wekt sympathie op en we bekommeren ons om hem. Maar niet altijd is dat zo. In sommige gezelschappen wordt huilen als zielig beschouwd en kan het zijn dat huilende mensen worden bespot en genegeerd. Gevoelens tonen is dan een teken van zwakte, vooral bij mannen. Tot de puberteit schijnen zowel jongens als meisjes om dezelfde dingen te huilen en ook ongeveer even vaak. Tranen van verdriet zijn een natuurlijke uiting van ongewenste of schokkende emoties. Verdriet is een belangrijk gevoel, dat ons gevoelig maakt voor anderen. Toch huilen veel volwassenen in het geheim, zonder dat een ander het merkt. Het si fijn om aan je gevoelens toe te geven en het lucht op. Vaak voel je je veel beter na een huilbui. Mensen die hun emoties alleen maar onderdrukken en er geen uiting aan geven, leven vaak meer in stress, ook lichamelijk.
Krokodillentranen
De uitdrukking: Hij huilt krokodillentranen heeft een geschiedenis. De huidige betekenis heeft weinig van doen met de oorspronkelijke. Roofdieren “huilen” namelijk alsze hun prooi doorslikken. Dat doen ze niet omdat ze zo geëmotioneerd zijn vanwege de dood van hun prooi en ze doen ook niet net alsof. Maar omdat het eerg moeilijk is om de prooi door te slikken. De krokodil doet zijn bek zeer wijd open en perst de prooi samen. Daardoor wordt er veel druk uitgeoefend op de traanklieren, waardoor er traanvocht uitloopt.
Deze krokodillentraanen werden vroeger anders geïnterpreteerd en zo werd de legende geschapen, die zegt dat de krokodil zijn slachtoffer zou lokken met sentimentele tranen. De Romeinse geleerde Plinius (ca. 23 – 79 na Chr.) schreef in zijn werk Naturalis Historia dat hij dacht, dat de krokodil medeleven zou veizen met zijn slachtoffers. Dat is ook de betekenis die wij er aan geven, als iemand verdriet laat zien dat niet echt is. Zo iemand doet net alsof. Vaak vindt men deze persoon niet erg sympathiek.
