Wat is het?
De maand Ramadan staat voor tolerantie, solidariteit en liefdadigheid. Het dient de mens bewust te maken van het dagelijkse leven en van de dingen die de mens voor lief neemt, zoals voedsel en kleding. Daarnaast leert het vasten zelfbeheersing, uithoudingsvermogen en discipline. Het vasten houdt in dat men geen voedsel – eten en drinken – of andere stoffen (roken) naar binnen mag nemen gedurende de dag. Tevens is Ramadan een verplichting voor iedere moslims, nu het een van de vijf zuilen behelst. Het vasten wordt afgesloten met een feestdag, de suikerfeest (Eid).
Wanneer begint het?
Het vasten begint bij bij zonsopgang en eindigt bij zonsondergang. Gedurende de periode tussen beide zonmomenten is het niet toegestaan het vasten te verbreken. Doorgaans worden beide momenten gemeten aan de hand van het ochtendgebed (Fadjr) en het avondgebed (Maghrib). Wanneer de oproep tot de Fadjr is gegeven, besluit men dat het tijd is om het vasten te beginnen. Dit doet men door een gebed/ een spreuk te lezen, vrij vertaald betekent de zin: and I make intention of today’s fast of Ramadan. Bij het avondgebed, wanneer de zon is ondergegaan, mag men het vasten openen. Dit doet men door aan te vangen met een gebed gevolgd door een openingsgebed/-spreuk, vrij vertaald: Oh-God! I kept fast for Thy sake and I believe Unto Thee and I trust Unto Thee and open the fast Unto food from Thee. De arabische zinssneden kan men vinden op het internet.
De maand Ramandan zelf begint bij de waarneming van een nieuwe maan. Doordat het begin wordt vastgesteld door middel van waarneming, is het begin van de maand niet altijd accuraat te voorspellen. Dit brengt mee dat moslims onderling op verschillende dagen beginnen met het vasten. Een maand vasten duurt doorgaans 30 maanden, maar kan aan de hand van de maan ook korter duren. Dit jaar, 2009, begint voor de meeste moslims het vasten op vrijdag 21 augustus. Aangezien de Islamitische kalender een maankalender is, verschuift de Ramadan met ongeveer tien dagen per jaar. Elke avond nadat men het vasten heeft geopend, leest men bij het nachtgebed (Asia) Tarabiah. De zevenentwintigste van de maand Ramadan staat in het teken van Laila tul Qadr. Naar de Islamitische leer zou de eerste vers in deze nacht zijn neergedaald.
Vrijstelling?
Het vasten is een inspanning, het vereist energie om de dag door te komen en energie om bepaalde zaken te vermijden. In beginsel dient iedere moslim te vasten, doet men dit niet dan dient elke dag waarop niet gevast wordt ingehaald worden met zestig dagen vasten. Een dergelijke vorm van niet vasten wordt Kaffarah genoemd, het opzettelijk willens en wetens niet voldoen aan de verplichting. Dit kan zijn door geheel aan het vasten te ontrekken of dat men wel vast maar men neemt bewust en opzettelijk voedsel in terwijl dit niet noodzakelijk is. Is men ziek, waardoor men lichamelijk niet in staat is om te vasten dan is men vrijgesteld van de verplichting voor de periode waarin men niet in staat is om te vasten. Ook kinderen zijn vrijgesteld van het vasten. Naast de vorm Kaffarah onderscheidt men Qazah, dit is een mildere vorm. Een dag mislopen staat gelijk aan een dag. Onbewust en niet opzettelijk iets doen, breekt het vasten niet. Voor de zekerheid kan men voor specifieke situaties advies vragen in de moskee bij de imam.