Eerst even de meest bekende lampen aan bod. Heel lang geleden, denk maar aan meerdere duizenden jaren terug, maakte de olielamp een einde aan de duisternis. In de 19e eeuw kwam de gloeilamp ons verblijden en nog altijd gebruiken veel mensen deze lamp. Echter… Hier komt een einde aan; de gloeilamp wordt steeds minder verkocht en maakt plaats voor de spaarlamp. Vanaf 1 september 2012 is de gloeilamp zelfs helemaal verleden tijd. Hij wordt dan namelijk niet meer gemaakt en dus niet langer verkocht. We moeten allemaal switchen.
De gloeilamp
De naam ‘gloeilamp’ zegt het al. Door het verhitten van een gloeidraadje als je de lamp aansluit op een spanningsbron, geeft de lamp licht. Hierdoor komt het ook dat de lamp soms heet is als hij net aan is geweest. De gloeilamp gaat 1000 tot 1500 uur brandend mee. De gloeilamp is er nu nog, maar wordt langzaam aan (denkt ook aan led-verlichting in auto’s) vervangen.
De spaarlamp
De spaarlamp brandt met minder elektriciteit even goed, wat de gloeilamp doet verdwijnen. We betalen iets meer voor deze lamp, maar werken aan het milieu. Bovendien gaat de lamp veel langer mee. 1000 tot 1500 uur voor de gloeilamp klinkt al als een flinke tijd, maar voor spaarlampen geldt zo’n 6000 tot 10 000 uur per lamp. Ook scheelt het in de elektriciteitskosten. Uiteindelijk is de lamp dus niet duurder, al lijkt het nu even zo. Tel (uiteindelijk) uit je winst!
Een spaarlamp werkt anders dan een gloeilamp. Stroom gaat door een buisje met kwikdamp, een stroomelektron botst hierbij op een kwikatoon en stoot een andere elektron uit zijn baan. Bij het terugvallen hiervan komt utraviolette straling vrij. Poeder zet deze straling om in licht.
Gooi de lamp wanneer hij stuk is overigens niet bij het gewone afval, maar bij het chemische. Kwik, al is het maar een beetje, is niet goed voor de gezondheid als het op bepaalde plaatsen terecht komt. Een ander nadeel van de lamp kan zijn dat het licht niet in ieders smaak valt en dat de levensduur korter wordt naar mate je de lamp steeds maar een korte tijd aan hebt.
De LED lamp
Ook hebben we nog de LED-lamp, waarschijnlijk DE lamp van de toekomst. Een lamp die brandt door middel van zogenaamde ledjes. De Led-lamp brandt nog langer dan de spaarlamp. In theorie zo’n 50 000 uur, maar in praktijk ongeveer 10 000 uur. De lamp wordt bijna niet heet en is geschikt voor auto’s, omdat schokken en trillingen geen probleem zijn voor de lamp. Je kan hem ook snel aan en uitschakelen, in tegenstelling tot de spaarlamp. Er zijn echter nog niet veel LED-lampen voor thuis, omdat de lamp niet tegen hoge temperaturen kan. De lamp is echter zeer goed voor het milieu en geeft zo’n 50% van zijn opgenomen energie af in licht, bij een spaarlamp is dit 35%. Bij een gloeilamp maar 10%. Moet je nagaan!
Maar ook de Led-lamp heeft nadelen. Zo zou de lamp een kil licht uitstralen. Je kunt ook beter niet recht in dit licht kijken omdat het vrij fel is. Ook zijn de lampen aardig prijzig, al gaan ze dus ook langer mee.
Maar een hoeveel Watt spaarlamp moet ik nu gebruiken, als in de gloeilamp vervang?
Je hoeft een gloeilamp niet te vervangen door een spaarlamp met dezelfde hoeveelheid Watt. Uit een spaarlamp komt 4 tot 5 keer meer licht per Watt dan uit een gloeilamp, dus reken maar uit. Als vervanging voor een gloeilamp van 60 W is 12 of 15 Watt ruim voldoende.
Het is in ieder geval voor en nadelen afwegen tegen elkaar. Wil ik gezellig licht? Milieuvriendelijk licht? Besparend licht? Of het licht van de toekomst? Maar feit blijft; onze ouderwetse gloeilamp gaat eruit, dus we zullen een keuze moeten maken. Hopelijk ben jij nu al een stukje verder gekomen, met een verlicht oordeel!
