Gezelschapsspellen, en met name bordspelen, zijn van alle tijden. Veel van de klassieke bordspelen dateren van de Oudheid en worden nog steeds in min of meer in dezelfde vorm gespeeld. Moderne klassiekers dateren uit de afgelopen eeuw en zijn niet minder populair. Het bordspel Monopoly is waarschijnlijk een van de bekendste en meest gespeelde bordspelen.
Bij Monopoly draait alles om zoveel mogelijk geld verdienen en onroerend goed verwerven. Het spel werd, waar anders dan in de Verenigde Staten, in 1934 ontwikkeld door Charles Darrow. Eigenlijk was het een stadse versie van “The landlord’s game”, een spel dat al in 1904 was bedacht door Elizabeth Magie. Monopoly werd in het jaar 1935 gepatenteerd en vervolgens gingen er tweehonderd miljoen exemplaren van over de toonbank, waarmee het het best verkochte bordspel ter wereld werd. Het spel is in zesentwintig talen uitgegeven, vaak met lokale straatnamen van een land. Sommige landen zoals Groot Brittanië, Frankrijk, de Verenigde Staten en Duitsland hebben naast een algemene versies ook nog Monopoly-spelen van een bepaalde stad of streek. België heeft alleen een algemene versie met straatnamen van verschillende steden. Nederland heeft behalve zo’n algemene versie nog een aantal specifieke steden en streken, zoals Amsterdam, Breda, Den Haag, Rotterdam, Utrecht, Friesland en de Hoeksche Waard. Ook zijn er, met name in de Verenigde Staten, tal van Collectors Editions uitgegeven, zoals de “1935 Deluxe First Edition”, de internet-versie “The .com Edition” waarmee je met miljoenen dollars speelt op bedrijven als Yahoo en Ebay, de Disney Edition en de Lord of the Rings Edition. In Europa werd onder andere ter ere van de introductie van de Euro de Europa Edition met Euro biljetten uitgegeven. In Groot Brittanië bestaat de hilarische versie van het komische tijdschrift Mad, waarin het principe is omgedraaid en je juist zo snel mogelijk van je geld moet zien af te komen om te winnen.
De spelregels
De naam van het spel zegt het al, het doel is dat je het monopolie verkrijgt. Dit doe je door zo veel mogelijk straten aan te kopen, waarna de andere spelers die de straat passeren, je huur moeten betalen. In de straatnamen van Monopoly zit altijd een kern van realiteit. Zo is op het Nederlandse bord de duurste straat de Kalverstraat, de bekende luxueze winkelstraat in Amsterdam, en op het Belgische spel de Nieuwstraat in Brussel. Als je een hele buurt, bestaande uit twee of drie straten in je bezit hebt, kun je er huizen en hotels op bouwen. Hoe meer huizen en/of hotels er op de straat staan, hoe meer huur de passerende spelers moeten betalen, een concreet voorbeeld van het principe “met geld maak je geld”. Om het spel wat grilliger te maken kun je terechtkomen op vakken met de opschriften Kans en Algemeen Fonds. Hier krijg je opdrachten die gunstig of ongunstig kunnen zijn. Je kunt geld krijgen of moeten betalen of door moeten reizen naar een bepaalde straat. Ook kun je naar de gevangenis gestuurd worden, wat ook z’n voordelen heeft want je hoeft daar geen huur te betalen.
Toch gaat Monopoly niet alleen maar over zo snel mogelijk veel geld graaien. Belangrijk is eveneens het sluiten van deals met je tegenspelers. Als iemand bijvoorbeeld de huur niet kan betalen, maar wel een straat heeft die jij wilt hebben, dan kun je een regeling treffen. Uiteindelijk wint degene die het monopolie heeft en de rest van de spelers failliet speelt.
Hoe en waar kun je Monopoly spelen?
Monopoly speel je met minimaal twee en maximaal acht spelers. Vier spelers is echter het meest ideale, gezien de spreiding van de bezittingen. Afhankelijk van het aantal deelnemers duurt het een half uur tot een paar uren. De spelregels zijn gemakkelijk te leren en het spel is overal te koop. Naast de klassieke bordspelen in Monopoly ook te koop als CD-rom, zoals Monopoly 3 en de spin-offs “Star Wars Monopoly”, “Monopoly Las Vegas Casino Edition”. Daarnaast kun je het spel online spelen, zowel in de eenvoudige Nederlandse versie als in de Engelse versie. Dit spel op de site van Atari is een multiplayer online game, waar je kunt spelen tegen andere online spelers. Het is gratis, maar je moet je wel eenmalig registreren. Voor de Londense live online versie rijden er zes beschilderde taxi’s rond door Londen. Als de opgepikte passagiers hun bestemming hebben bereikt, licht deze op op een online bord en kan gekocht worden. Deze live Monopoly versie duurt soms vierentwintig uur of langer, maar de resultaten worden naar de spelers gemaild.