Dat lachen gezond is, is al heel lang bekend. Je kunt het ook aan den lijve ondervinden, want als je lekker uitbundig hebt gelachen, voel je je direct beter en “lekker in je vel”. Maar hoe komt dat nu precies? Naar het effect van lachen zijn in de loop der tijd diverse wetenschappelijke onderzoeken gedaan en men kan niet anders dan concluderen dat lachen inderdaad gezond is. Het heeft een aantal effecten die zowel voor onze fysieke gezondheid als voor ons geestelijk welbevinden van onschatbare waarde zijn.
Allereerst komen er tijdens het lachen hormonen vrij als endorfine, serotonine en dopamine. Dit zijn door je hersenen geproduceerde genotsmiddelen, waardoor je je ontspannen en lekker gaat voelen. Door deze ontspannende werking worden zwaarmoedigheid en zelfs pijn in het lichaam verminderd. De lichaaamseigen “drugs” verlagen stresshormonen zoals cortisol en hebben een zeker effect als antidepressiva, al kun je uiteraard een zware depressie niet met een lachfilm genezen. Verder heeft een stevige lachbui een gunstig effect op de ademhaling en op de versterking van het immuun-systeem.
Volgens een recent onderzoek van de Amerikaanse cardioloog Michael Miller zou lachen de aderen verwijden. Dit zou betekenen dat de lachebekjes onder ons een betere doorbloeding hebben en op de lange termijn minder kans hebben op diverse hart- en vaatziekten als infarcten, beroertes en embolie. Dr. Miller, verbonden aan de Universiteit van Maryland, liet twintig vrijwilligers gedurende een kwartier kijken naar scènes uit de lachfilms “Kingpin” en “There’s Something About Mary”. Vervolgens moesten ze een kwartier lang kijken naar de deprimerende strandbestorming uit de oorlogsfilm “Saving Private Ryan”. Tijdens het kijken werd bij de proefpersonen de diameter van de bovenarm-slagader en de druk gemeten. Bij negentien van de twintig proefkonijnen hadden de lachfilms een gunstig effect. De ader verwijdde zich, gemiddeld 22 procent sneller dan normaal. Tijdens het bekijken van het bloedvergieten in “Saving Private Ryan” verwijdde de slagader zich juist 35 procent trager dan normaal. Op echogrammen was de ontspanning en verwijding van de armslagader tijdens het lachen zelfs duidelijk zichtbaar. De gunstige effecten waren tot drie kwartier na het onderzoek aantoonbaar. Een verklaring voor dit effect is er nog niet, maar men vermoedt dat het vrijkomen van endorfine er iets mee te maken heeft en mogelijk de afgifte van stikstof-monoxide.
Daarnaast is lachen natuurlijk ook onmisbaar voor je geestelijke gezondheid, maar dat spreekt eigenlijk voor zich. Het is niet zo maar alleen leuk, maar heeft een helende en ontspannende werking. Omdat lachen je “in het moment” zet, dus zonder gedachten of zorgen om dingen in het verleden of de toekomst, wordt lachen zelfs toegepast in meditaties. Normaal gesproken associëren we meditatie meer met serieusheid en gewijde stilte, maar lachen blijkt een zeer effectieve manier om je spieren te ontspannen en het denken te stoppen. Osho, ook wel Baghwan genoemd, ontwikkelde om deze reden zelfs speciale lachmeditaties. Volgens hem komt er als je lacht energie uit je innerlijke bron naar boven. Als je echt en onbeheerst lacht, ben je op dat moment in een diepe meditatieve toestand omdat het denken ophoudt. Volgens Osho zijn dansen en lachen de meest gemakkelijke en natuurlijke manieren om tot een toestand te komen waarin je niet langer denkt. Als je echt danst en je in de dans verliest, blijf je maar doorgaan en ronddraaien. Je denkt niet meer en wordt een draaikolk waarin alle grenzen en alle scheidslijnen verdwijnen. Je bent als het ware bezeten door de dans, je weet niet meer waar je lichaam eindigt en waar het bestaan begint. Ditzelfde gebeurt met lachen, maar dan moet het wel uit je tenen komen, een flauw glimlachje is natuurlijk niet voldoende. Als je het lachen bezit van je laat nemen, stopt je denken. Lachen is daarmee een voor de Westerse mens een laagdrempelige introductie tot de toestand van niet-denken.
Lachmeditaties worden steeds vaker groepsgewijs gegeven, maar de lachmeditatie uit het “Osho Meditatie Handboek” kun je ook heel simpel in je eentje doen. Als je ’s ochtends wakker wordt, houdt dan je ogen dicht en rek je uit als een kat, waarbij je elke spier van je lichaam strekt. Blijf je ogen gesloten houden en begin na een minuut of drie, vier te lachen en blijf minimaal vijf minuten doorlachen. In het begin zal dit kunstmatig overkomen omdat je niet ergens om lacht, maar al gauw ga je lachen om deze rare toestand en je eigen pogingen om te lachen. Ga vooral helemaal op in het lachen. Het kan wel een paar dagen duren voordat je echt lukt om er in op te gaan, gewoon omdat we het ontwend zijn. Na verloop van tijd zul je er aan wennen en je spontaan en passief door je lachbui mee kunnen laten voeren. De rest van de dag zal er totaal anders uitzien dan zonder dit lachwekkende ochtendritueel.
Of je nu lachmeditaties gaat doen of vaker een lachfilm op DVD kijkt, er zijn vervelendere manieren om aan je gezondheid te werken. Bedenk wel dat onbeheerst schaterlachen gemakkelijker gaat in een groepje, omdat lachen nu eenmaal aanstekelijk werkt. Probeer dus ook vaker je zorgen weg te lachen door weer eens ouderwets met je vrienden en vriendinnen te keten en te giechelen.
