Ingvar Kamprad en zijn IKEA
Wie wel eens is verhuisd, of graag goedkoop wil ontbijten kent het wel. Die grote blauwe doos met gele letters naast de snelweg, omringd door massa’s auto’s waarin mensen zoveel mogelijk spullen proberen te duwen. Om vervolgens thuis te komen en tot diep in de nacht te zitten schelden op de talloze schroefjes, moertjes en onderdelen die nooit lijken te passen.
Persoonlijk vind ik IKEA een geweldig concept en ben acht ik het in elkaar zetten van een IKEA-meubelstuk leuker dan Mens-erger-je-nieten. Maar wie is nu eigenlijk de man achter de succesvolle winkelformule?
Ingvar Kamprad werd op 30 maart 1926 geboren in het plaatsje Agunnaryd in Zweden. Al op vroege leeftijd bleek hij een ondernemer zijn. Hij kocht grote hoeveelheden lucifers in voor een lage prijs, en verkocht deze op de fiets aan zijn buren met een kleine winst. Doordat de prijs van Ingvars lucifers laag lag, was er meer vraag naar en maakte hij dus meer winst. Later handelde hij in vis en kerstversiering, en weer later met balpennen en potloden.
Toen Ingvar zijn studie had afgerond kreeg hij van zijn vader wat geld. Dit gebruikte Ingvar om IKEA op te richten. De naam is ontstaan uit Ingvar Kamprad Elmtaryd Ägunnaryd: de initialen van zijn naam, de naam van de boerderij waarop hij geboren is en het nabijgelegen dorp in de provincie Småland.
Hij begon zijn bedrijfje met het verkopen van tafels. Deze kocht hij wederom goedkoop in, en zaagde vervolgens de poten eraf om meerdere tafels tegelijk te kunnen vervoeren. Zo hoefde hij minder vaak heen en weer te rijden, wat hem weer geld bespaarde. Bij het afleveren van de tafels zette hij ze weer in elkaar.
Het bedrijf groeide en groeide uit, en sinds 1947 verkocht het meer meubels die allemaal in de buurt van Ägunnaryd werden gemaakt. Ingvar stapte volledig over op de verkoop van meubelen in 1951, en in de loop van deze jaren ontstond de hedendaagse IKEA. In Almhult (1953) opende de eerste ‘toonzaal’, een aantal jaar later werd besloten zelfmontage toe te passen. De IKEA producten hebben allemaal een naam omdat Ingvar moeite had met het onthouden van de vooraadcodes.
In 1973 opent in Zürich de eerste IKEA-vestiging buiten Scandinavië. Inmiddels zijn er 265, in 36 landen.
IKEA’s concept is kwaliteitsartikelen aan te bieden tegen een lage prijs. Om de prijs laag te houden moeten alle verpakkingen zo klein mogelijk en stapelbaar zijn, zet de klant zelf de meeste producten in elkaar en is er weinig personeel op de vloer te zien. Maar ondanks dat de prijs laag moet blijven, worden er wel eisen gesteld aan het productieproces. Zo eist IKEA van haar leveranciers dat er geen gebruik wordt gemaakt van kinderarbeid, en controleren ze dit regelmatig. Daarnaast stelt IKEA plannen op met haar leveranciers, om op gebied van andere sociale aspecten en de milieuomstandigheden te verbeteren.
Waarschijnlijk één van de meest besproken onderdelen van IKEA is de catalogus. In 2006 was de wereldwijde oplage 175 miljoen stuks, en is dan ook het meest verspreide drukwerk ter wereld. Zelfs de bijbel wordt hiermee gepasseerd! De catalogus is beschikbaar in 27 talen, en tussen de 34 landen waar hij verkrijgbaar is zitten kleine regionale verschillen. Zo zijn de drukwerken in Islamitische landen niet voorzien van barmeubels. Driekwart van de Nederlanders leest de catalogus, waarvan 60% hem bewaard.
Kamprad is inmiddels 83 jaar oud, en staat vandaag de dag niet meer aan het hoofd van IKEA. Officieel heeft hij nog wel een raadgevende functie, en hij bezoekt nog graag zijn winkels overal ter wereld. De familie van Kamprad heeft de touwtjes van IKEA nog wel in handen.
Al jaren wordt gespeculeerd dat Kamprad de rijkste man ter wereld is. Zijn vermogen wordt geschat op 33 miljard $, maar ondanks zijn goedgevulde spaarpot is hij erg zuinig. Zo vliegt hij economy class, draagt zo min mogelijk pakken, en gooit een papiertje pas weg als je er écht niet meer op kan schrijven.