Neptunus is de achtste
planeet vanaf de zon, en sinds Pluto in 2006 geen planeet meer
genoemd wordt, tevens de laatste van ons zonnestelsel. Hoewel
Neptunus aan het begin van de zeventiende eeuw al door Galileo
Galilei was waargenomen, liet de herkenning van dit hemellichaam als
planeet nog geruime tijd op zich wachten. Nadat in 1781 Uranus was
ontdekt, bespeurde men al gauw afwijkingen in diens baan, die alleen
verklaard konden worden door nog een planeet. Op basis van de
berekeningen van wiskundigen ging men op zoek, en uiteindelijk werd
de missende planeet in 1846 waargenomen door Johann Galle en Heinrich
d’Arrest. Omdat Neptunus er 165 aardse jaren doet over zijn baan om
de zon, heeft de mensheid hem pas onlangs, op 20 augustus 2010, een
complete baan zien maken. In die periode is er steeds meer bekend
geworden over de ijsreus, die overeenkomsten vertoont met zijn
buurman Uranus. Ook bij Neptunus vermoedt men een kern bestaande uit
nikkel-ijzer en gesteente. Daaromheen bevindt zich een laag van
water, ammoniak en methaan. Naar buiten toe wordt dit mengsel steeds
vloeibaarder en gaat over in een atmosfeer van waterstof, helium,
ammoniak, water en methaan. De hoge concentraties van deze laatste
stof is verantwoordelijk voor de prachtige blauwe kleur van Neptunus.
Terwijl op Uranus wolken zeldzaam zijn, komen deze op Neptunus juist
wel voor. En de Hubble ruimtetelescoop heeft in Neptunus’ atmosfeer
de hoogste windsnelheden van ons zonnestelsel gemeten, maar liefst
2000 kilometer per uur. Men vermoedt dat deze stormen veroorzaakt
door de opmerkelijke warmte-uitstraling van de planeet. Daarnaast
heeft Neptunus nog een merkwaardig trekje: zijn enorme zwaarte.
Hoewel zijn diameter iets meer dan 4 keer zo groot is als die van de
aarde, is Neptunus 50 keer zo zwaar. Deze bevindingen hebben geleid
tot de theorie dat Neptunus op een andere plaats gevormd is en later
uit zijn baan geslingerd. Hierbij zou hij dan een andere flinke
planeet hebben opgeslokt en het is zelfs mogelijk dat de maan Triton
aanvankelijk bij die verorberde planeet hoorde.
Manen, ringen en de vlek
Al een maand na de
ontdekking van Neptunus zelf, werd zijn grootste maan Triton ontdekt.
De tweede maan, Nereïde, volgde pas in 1949 maar daarna ging het
sneller en inmiddels zijn er 13 manen bekend. Bijzonder is dat de
meeste van deze manen tegen de wijzers van de klok in draaien,
evenals de planeet zelf.
Men vermoedde dat
Neptunus, net als Saturnus en Uranus, ringen zou hebben en deze
werden in 1989 inderdaad waargenomen door de ruimtesonde Voyager 2.
De buitenste ring, Adams genaamd, bestaat uit 4 afzonderlijke bogen,
die onder invloed van de maan Galatea niet uit kunnen groeien tot
volledige ringen. Het lijkt er zelfs op dat een van de bogen binnen
een eeuw verdwijnt. Dichter bij de planeet zijn er nog enkele smalle
ringen ontdekt, evenals nog 5 ringen verder weg. Tot slot is er op de
planeet een donkere vlek, die op het oog vergelijkbaar is met de
Grote Rode Vlek op Jupiter. Evenals deze vlek is ook de Vlek van
Neptunus volop in beweging, hij verdween zelfs in 1994, maar later
verscheen er weer een nieuwe.
De symboliek van Neptunus
Hoewel Neptunus bekend is
als de Romeinse god van de zee, gaat zijn geschiedenis veel verder
terug. Zowel de karakteristieken als de verering van Neptunus lijkt
vooral afgeleid van de Griekse zeegod Poseidon. Zowel Poseidon als
Neptunus waren behalve zeegod ook de god van paarden en het
ruitergebeuren. De enige tempel in Rome, die gewijd was aan Neptunus,
stond dan ook vlakbij de renbaan Circus Flaminius. De Neptunalia, het
feest van Neptunus op 23 juli, werd ofwel in Ostia aan het strand
gevierd of in Rome aan de oever van de Tiber, want Neptunus heerst
niet alleen over de zee maar over al het stromende water. Hoewel de
planeet Neptunus in die eeuwen nog niet bekend was, komt het
water-aspect best overeen met zijn symboliek in de hedendaagse
astrologie. Neptunus staat voor het ongrijpbare, de grenzeloosheid,
overgave en illusie. De zeeën zijn vanzelfsprekend het terrein van
Neptunus en alle dieren die erin leven zijn zijn onderdanen. Neptunus
heeft ook te maken met visie, hoge gevoeligheid en de overgave van
het persoonlijke ego aan het grotere geheel. Het over je grenzen gaan
hoeft niet per se spiritueel, idealistisch of anderszins hoogdravend
te zijn. Het kan ook betrekking hebben op je levensvisie en -stijl of
op je relaties. Neptunus maakt dat je grenzeloos liefhebt, zowel in
gezonde als in ongezonde mate. Het over je grenzen gaan kan zich
daarnaast uiten in creativiteit, maar ook in je te buiten gaan en
verslavingen.
